“مشکلات حقوقی؟ ما در کنار شما هستیم.
وکلا ما با تجربه و تخصص در حوزه حقوق، آماده راهنمایی و حل مشکلات شما هستند.
با ما تماس بگیرید و بهترین راه حل را برای شما پیدا کنید.”
انکار و تردید
انکار و تردید معمولاً به معنای ابراز عدم اصالت یا صحت سند توسط شخصی است که سند مورد انکار و تردید بر علیه او در دادگاه مورد استناد قرار گرفته است.
این ادعا معمولاً نسبت به اسناد عادی مطرح میشود، طبق ماده 216 قانون آیین دادرسی مدنی. در مورد اسناد رسمی، امکان انکار و تردید مستقیم را ندارید، زیرا این اسناد توسط مرجع صلاحیت دار و به صورت قانونی تنظیم شدهاند.
با این حال، میتوانید ادعای جعل نمایید. ادعای جعل به معنای این است که سند رسمی یا عادی برخلاف مقررات قانونی جعل شده است. به عبارت دیگر، شما میتوانید ادعا کنید که سند رسمی جعلی است و مطابق با قوانین و مقررات صادر نشده است. در هر صورت، برای اثبات ادعاهای انکار، تردید و جعل، شما باید دلایل و شواهد متعارف و مناسب را در دادگاه ارائه کنید.
همچنین، دادگاه بر اساس شواهد و ادله ارائه شده و با توجه به شرایط هر پرونده، تصمیم خواهد گرفت.
انکار و تردید نسبت به اسناد عادی
طبق ماده 217 قانون آیین دادرسی مدنی ایران، انکار و تردید تنها در مورد اسناد عادی ممکن است.
اسناد معمولاً به دو دسته رسمی و عادی تقسیم میشوند، مطابق ماده 1286 قانون مدنی. اسناد رسمی، اسنادی هستند که به وسیلهٔ مقام رسمی و به موجب قانون تنظیم شدهاند.
این اسناد شامل اسناد ازدواج، سند مالکیت تک برگ، شناسنامه و سایر اسناد مشابه است. این اسناد قوت قانونی بیشتری دارند و در دادگاه به عنوان مدرک قابل قبول تلقی میشوند.
در مقابل، اسناد غیررسمی یا عادی توسط مامورین رسمی تنظیم نمیشوند و به طور کلی هر نوشته، مدرک یا متنی میتواند به عنوان سند عادی در دادگاه مورد استناد قرار گیرد.
به عبارت دیگر، اصل بر عادی بودن اسناد است.
مثالهایی از اسناد عادی شامل مبایعهنامههای نگارشیافته در دفاتر مشاورین املاک، رسیدهای بانکی، وصیتنامههای دستنویس و سایر اسناد مشابه است.
انکار و تردید نسبت به اسناد عادی و رسمی از جمله مباحث مهم در مورد ادله اثبات دعاوی در آیین دادرسی مدنی محسوب میشوند. اسناد رسمی، به دلیل توسط مقام رسمی و به موجب قانون تنظیم شده بودن، قابلیت لازم الاجراء دارند.
به عبارت دیگر، بدون نیاز به دلیل اثباتی دیگر، این اسناد قدرت اجرایی دارند و به تنهایی میتوانند ادعایی را ثابت کنند. برای مثال، سند مالکیت تک برگ که توسط سردفتر اسناد رسمی صادر میشود، برای صاحب آن مالکیت ملک را ثابت میکند.
در مقابل، اسناد عادی به تنهایی قابلیت لازم الاجراء را ندارند و معمولاً در کنار اسناد و مدارک دیگر به عنوان ادله و شواهدی برای ثابت کردن ادعاها در محاکم استفاده میشوند. به عبارتی، در صورت استناد به اسناد عادی، ممکن است نیاز به ارائه دلایل و شواهد دیگری برای تقویت ادعا وجود داشته باشد.
بیشتر بخوانید :
انکار نسبت به اسناد عادی
انکار و تردید در مورد اسناد عادی به معنای عدم انتساب سند به فرد مورد نظر است.
در این صورت، شخصی که سند بر علیه او ارائه شده است، میتواند اظهار کند که سند منتسب به خودش نیست و خط، مهر یا اثر انگشت متعلق به او نیست. پس از اظهار انکار نسبت به سند، بار اثبات انکار یا عدم انتساب سند به شخص مورد نظر بر عهده ابراز کننده سند است. به عبارت دیگر، فردی که سند را ارائه میدهد، باید صحت و انتساب سند را به شخص مورد ادعا اثبات کند.
در موارد حقوقی، دادگاه بر اساس شواهد و ادله ارائه شده تصمیم میگیرد. اگر فرد ادعا کند که سند متعلق به خود نیست، باید اثبات کند که خط، مهر یا اثر انگشت متعلق به او نیست. این ممکن است به وسیله شواهد دیگری از جمله شواهد دیداری، شواهد شاهدان، شواهد مستنداتی و غیره صورت گیرد.
تردید نسبت به اسناد عادی
اگر سندی ارائه شود و شخص مدعی علیه ادعا کند که این سند به او منتسب نیست، میتواند تردید خود را درباره انتساب سند به خودش بیان کند. تردید به معنای ادعای عدم انتساب سند به شخص صادرکننده آن است. در این حالت، بر عهده فردی که سند را ارائه میدهد است که اثبات کند این سند به شخص مدعی علیه انتساب دارد. این اثبات ممکن است با استفاده از شواهد و ادله متعدد صورت گیرد، از جمله شواهد مستنداتی، شواهد شاهدان، شواهد دیداری و غیره. دادگاه در نهایت بر اساس شواهد و ادله ارائه شده تصمیم خواهد گرفت و مشخص خواهد شد که سند به کدام شخص منتسب است.
“حمایت حقوقی قوی در لحظات حساس”
وکیل در اهواز و تیم وکلای موسسه حقوقی دادگران عدالتخواه امید آماده است تا از حقوق شما محافظت کند. تجربه ما در زمینه قوانین کیفری و رویکرد حقوقی دقیق، به ما امکان میدهد تا به شما درباره حقوق و مسائل مربوط به این زمینه راهنمایی کنیم.
شرایط لازم برای انکار و تردید نسبت به اسناد عادی
براساس قوانین آیین دادرسی مدنی، ادعای انکار و تردید نسبت به اسناد عادی باید در مهلت مشخصی به دادگاه ارائه شود. ادعای تردید و انکار به طور عمومی باید تا پایان نخستین جلسه دادرسی مطرح شود. همچنین، اگر رای دادگاه به صورت غیابی صادر شده باشد، فرد محکوم علیه میتواند در مورد اسناد ارائه شده نیز ادعای انکار و تردید را مطرح کند. در صورتی که ادعای انکار و تردید صورت گیرد، ارائه دهنده سند ممکن است سند را استرداد نماید.
در این صورت، دادگاه سند را از ادله موجود در پرونده خارج کرده و با توجه به سایر اسناد و مدارک موضوع را بررسی میکند و رای مناسب را صادر میکند. اگر با وجود ادعای انکار و تردید، طرفی که سند را ارائه کرده آن را مسترد نکند، دادگاه به بررسی اصالت سند نیز میپردازد.
اگر پس از بررسی، مشخص شود که سند جعلی است، قاضی مکلف است این امر را به دادگاه کیفری مربوطه اطلاع دهد. همچنین، طبق ماده 219 قانون آیین دادرسی مدنی، ادعای جعلیت نسبت به اسناد رسمی باید با ارائه دلیل ارائه شود. ادعای جعلیت با دستور دادگاه به طرف مقابل ابلاغ میشود.
اگر ارائه دهنده سند همچنان به استفاده از سند پافشاری کند، باید ظرف مهلت 10 روز اصل سند را به دفتر دادگاه ارائه دهد.
اگر صاحب سند در مهلت مقرر از ارائه اصل سند به دفتر دادگاه خودداری کند، سند از اعتبار خارج خواهد شد و دادگاه بدون در نظر گرفتن سند مذکور، رای مناسب را صادر خواهد کرد.
مهلت انکار و تردید
مطابق ماده 217 قانون آیین دادرسی مهلت انکارو تردید تا اولین جلسه دادرسی می باشد و چنانچه در جلسه دادرسی منکر شود و یا نسبت به صحت و سقم آن سکوت نماید، حسب مورد آثار انکار و سکوت، بر او مترتب خواهد شد. در مواردی که رای دادگاه، بدون دفاع خوانده صادر شود خوانده ضمن واخواهی از آن میتواند انکار و تردید خود را به دادگاه اعلام دارد.
ماده قانونی انکار و تردید
ماده 216 قانون آیین دادرسی مدنی « کسی که علیه او سند غیر رسمی ابراز شود میتواند خط یا مهر یا امضا و یا اثر انگشت منتسب به خود را انکار نماید و احکام منکر بر او مترتب میگردد اگر سند ابرازی منتسب به شخص او نباشد میتواند تردید کند ».