جرم قذف
جرم قذف به معنای نسبت و تهمت ناروای زنا یا لواط به دیگری است. قذف به معنای نسبت دادن زنا یا لواط به شخص دیگر با استفاده از بیان و اظهاراتی که قصد انتساب این اعمال ناروا را به فرد دیگر دارند، محقق میشود. این عمل باید روشن و بدون ابهام باشد و نسبت دهنده باید با آگاهی و قصد انتساب این اعمال به شخص دیگر عمل کند.
موسسه حقوقی داوری دادگران عدالت خواه امید در این یادداشت حقوقی درنظر دارد
تا به بررسی جرم قذف بپردازد.
برای دریافت مشاوره تخصصی در حوزه حقوقی . کیفری و همچنین دریافت اطلاعات دقیق تر توصیه میشود با وکیل در اهواز و وکلای متخصص موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید مشورت کنید.
ماده 245 قانون مجازات اسلامی، جرم قذف را تعریف کرده و مجازات آن را 80 ضربه شلاق حدی تعیین کرده است.
در چه مواردی جرم دارای قذف مجازات تعزیری می باشد؟
مجازات قذف در برخی موارد ممکن است تغییر کند. در مواردی که پدر فرزند خود را قذف کند، حد قذف معتبر نیست ولی به جای آن مجازاتی به شکل سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری در نظر گرفته میشود. همچنین، اگر کسی زنا یا لواطی که موجب حد نیست (مانند زنا یا لواط در حال اکراه یا عدم بلوغ) را به دیگری نسبت دهد، نیز به جای مجازات قذف، سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری تعیین میشود. در صورتی که دو نفر یکدیگر را قذف کنند، بدون توجه به اینکه قذف آنها مشابه یا متفاوت باشد، حد قذف از هر دوی آنها ساقط میشود ولی به جای آن به سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری محکوم میشوند.
در چه مواردی حد قذف ساقط می شود؟
در قانون مجازات اسلامی، حد قذف ساقط میشود در موارد زیر: اگر مقذوف (شخص قذف شده)، قاذف (شخص قذف کننده) را تصدیق کند، یعنی خود شخص مقذوف نسبت زنا یا لواط را تصدیق کند و اظهارات قاذف را قبول کند. در صورتی که قذف از طریق شهادت یا علم قاضی ثابت شود، یعنی به وسیله شواهد قضایی یا شهادتهای معتبر، قذف برای قاضی ثابت شود. اگر قذف شونده یا وراث وی، قذف کننده را عفو کنند، به این معنی که اگر شخص قذف شده یا وراث (مورثین) او، قذف کننده را ببخشند و از ادامه پرونده منصرف شوند. اگر مردی زنش را پس از قذف به زنا لعان کند، به این معنی که اگر مرد پس از قذف زن خود را به زنا متهم کند و این ادعا تأیید شود، حد قذف ساقط میشود.
ارکان و شرایط تحقق جرم قذف
برای تحقق جرم قذف، برخی از ارکان و شرایط باید معتبر باشند. در زیر ارکان و شرایط تحقق جرم قذف را میتوانید مشاهده کنید:
وضعیت مقذوف: مقذوف باید در هنگام قذف، مسلمان، عاقل، معین و بالغ باشد. به عبارت دیگر، شخص قذف شونده باید تمامی این صفات را داشته باشد. اگر شخص بچهی نابالغ، مجنون یا غیرمسلمان باشد، حد قذف اعمال نمیشود ولی مجازاتی به شکل شلاق تعزیری درجه شش در نظر گرفته میشود.
اظهارات صریح: قذف باید به صورت صریح و روشن صورت گیرد. قذف نسبت دادن زنا یا لواط به دیگری باید با استفاده از الفاظ و عبارات آشکار و معنیدار صورت بگیرد. اگرچه مقذوف یا شخصی که مورد قذف قرار میگیرد، در هنگام قذف از مفاد آن آگاه نباشد، اما اظهارات قاذف باید صریح و معنیدار باشد.
ثابت شدن از طریق شهادت یا علم قاضی: اگر قذف از طریق شهادت یا علم قاضی ثابت شود، اجرای حد قذف امکانپذیر نیست و قاذف به مجازات قذف محکوم نمیشود. به عبارت دیگر، اگر قاضی با توجه به شواهد قضایی یا دانش خود، قذف را تأیید کند، حد قذف اجرا نمیشود.
تصدیق مقذوف: اگر مقذوف تصدیق کند که قذف صورت گرفته است، اجرای حد قذف امکانپذیر نیست و قاذف به مجازات قذف محکوم نمیشود. به عبارت دیگر، اگر شخص قذف شونده تأیید کند که اظهارات قاذف درست است، حد قذف اعمال نمیشود.
آیا جرم قذف قابل گذشت است؟
بله، در قانون مجازات اسلامی، جرم قذف قابل گذشت است. اگر مقذوف (شخص قذف شده) در هر مرحلهای از رسیدگی، از شکایت و اقامه دعوا منصرف شود و اعلام گذشت کند، تعقیب و اجرای مجازات متوقف میشود.
این به این معنی است که اگر مقذوف تصمیم بگیرد از ادامه پرونده و تعقیب قاذف خودداری کند، مجازات حد قذف اعمال نخواهد شد.
به همین دلیل، اگر مقذوف اعلام گذشت کند، دیگر تعقیب قاذف و اجرای حد قذف امکانپذیر نیست. این مفهوم را همچنین میتوان از ماده 255 قانون مجازات اسلامی استنتاج کرد.
سوالات متداول
قذف به معنای نسبت دادن اتهام زنا یا لواط به فردی است که در واقعیت این اتهامها بر او صادق نیستند. قذف یک جرم است که از طریق اظهارات صریح و معنیدار به دیگران اتهام زنا یا لواط وارد میشود.
در قانون ایران، جرم قذف به عنوان جرمی علیه حقوق افراد در ماده 255 قانون مجازات اسلامی تعریف شده است. این جرم به اتهام نسبت دادن زنا یا لواط به شخصی که در واقع این اتهامها بر او صادق نیستند، اشاره دارد.
مجازات جرم قذف در ایران شامل حدود و تعزیراتی است. مجازات حد قذف شامل ۳۱ تا ۷۴ ضربه شلاق درجه شش است. همچنین، مجازات تعزیری شامل مجازاتهای مالی و زندان نیز ممکن است.
خیر، برای تحقق جرم قذف، شرایطی مانند بالغ بودن و عاقل بودن قذف شونده اهمیت دارد. اگر فردی نابالغ یا مجنون باشد، حد قذف اعمال نمیشود. همچنین، در مورد قذف شخص غیرمسلمان نیز، حد قذف اعمال نمیشود ولی مجازات دیگری ممکن است در نظر گرفته شود.
بله، اگر قذف از طریق شهادت یا علم قاضی ثابت شود، مجازات حد قذف اعمال نمیشود. این به این معنی است که اگر قاضی با توجه به شواهد قضایی یا دانش خود، قذف را تأیید کند، حد قذف اجرا نمیشود.