جرم نشر اکاذیب
جرم نشر اکاذیب به معنای انتشار و اشاعه اخبار دروغ و وقایع خلاف واقع به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی است. به موجب ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی «هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هر گونه اوراق چاپی یا خطی با امضا یا بدون امضا اکاذیبی اظهار کند یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت راساً یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق مزبور ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا خیر، علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از دو ماه تا دو سال یا شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم شود.»
نشر اکاذیب مرکب از کلمه نشر به معنی پراکندن، پخش کردن می باشد. اکاذیب نیز به معنی سخنان واهی و دروغ است. نشر اکاذیب جرمی است که در آن فرد با پراکندن و پخش اخباری خلاف حقیقت به طور عمد به دنبال ایجاد ضرر و زیان و خسارت اشخاص یا تشویش اذهان عمومی و مقامات رسمی بوده فارغ از اینکه ضرر وارد شود یا خیر.
بنابراین هر کس به قصد ضرر زدن به دیگران یا تشویش اذهان عمومی اقدام به نشر اکاذیب کند، مجرم محسوب میشود. در اظهار جرم نشر اکاذیب اعمال معینی به شخص یا اشخاص نسبت داده نمیشود، بلکه اخبار یا مطالب بی اساس به طور کلی اظهار میشود.
با سابقهای قوی در زمینه حقوق جزایی، مدنی و تجاری، ما به شما خدمات حقوقی با کیفیت بالا و راهکارهای قانونی مؤثر ارائه میدهیم. نگرانیهای شما را بشنویم، مسائلتان را تجزیه و تحلیل کنیم و بهترین راه حلهای قانونی را برای شما پیدا کنیم.
مجازات جرم نشر اکاذیب
ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده)
[اصلاحی ۱۳۹۹/۰۲/۲۳]- هر کس به قصد اِضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هرگونه اوراق چاپی یا خطی با امضاء یا بدون امضاء اکاذیبی را اظهار نماید یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت رأساً یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا نه علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از یک ماه تا یک سال و یا شلاق تا (۷۴) ضَربه محکوم شود.
درباره تعقیب جرم اشاعه اکاذیب، این جرم جز با شکایت شاکی خصوصی قابل تعقیب نیست. در صورتی که شاکی خصوصی (فردی که مورد ضرر و زیان از اشاعه اکاذیب قرار گرفته) از شکایت خود گذشت، دادگاه میتواند در مجازات متهم تخفیف دهد یا با رعایت موازین شرعی، از تعقیب مجرم صرف نظر کند.
شرایط تحقق جرم نشر اکاذیب
شرایط تحقق جرم نشر اکاذیب، به طور خلاصه عبارتند از:
1. مکتوب بودن اظهارات: طبق ماده 698 قانون مجازات اسلامی، نشر اکاذیب باید به صورت مکتوب باشد، مثلاً از طریق چاپ در روزنامه، مجله، کتاب و یا از طریق اوراق خطی مانند نامه، مراسلات و شکایات. امضاء یا عدم امضاء نیز برای این جرم حائز اهمیت نیست. همچنین، کذب بودن اظهارات به تنهایی کافی نیست، بلکه اکاذیب باید قابلیت اضرار یا تشویش اذهان را داشته باشند.
لطفاً توجه داشته باشید که مشاوره حقوقی نیازمند بررسی جزئیات و شرایط حسب مورد است.
پیشنهاد میکنم در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر، با وکیل در اهواز یا وکلای متخصص موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید مشورت کنید.
2. انتساب اعمال غیر واقعی به شخص حقیقی یا حقوقی: اگر فردی اعمالی را به طور غیر واقعی به شخص حقیقی یا حقوقی نسبت دهد، مثلاً به عنوان نقل قول یا اظهارات درباره مقامات رسمی، و این عمل باعث وارد آمدن ضرر مادی یا معنوی به طرف مقابل گردد یا خیر، آن فرد متهم به نشر اکاذیب است. برای این جرم، مجازات حبس از دو ماه تا دو سال و یا شلاق تا ۷۴ ضربه تعیین شده است.
3. اظهار یک کذب: برخلاف استفاده قانونگذار از واژه “اکاذیب” به صورت جمع، اظهار یک کذب نیز کافی است. به عبارت دیگر، حتی با انتساب یک کذب هم، جرم نشر اکاذیب محقق میشود.
- در جرم نشر اکاذیب، اثبات کذب بودن اظهارات بر عهده مدعی است. بنابراین، اگر متهم بتواند در مقام دفاع صحت اظهارات را ثابت کند، تبرئه خواهد شد. اما برای اثبات کذب بودن اظهارات، مسئولیت اولیه بر عهده مدعی است.
آیا جرم نشر اکاذیب قابل گذشت است؟
جرم نشر اکاذیب در قانون مجازات اسلامی و قانون کاهش مجازات حبس تعزیری به عنوان یکی از جرائم قابل گذشت در نظر گرفته شده است. این بدان معناست که در صورتی که شاکی در هر مرحله از تحقیقات و رسیدگی به پرونده، تصمیم به گذشت از تعقیب متهم در خصوص جرم نشر اکاذیب بگیرد، تعقیب کیفری در مورد متهم متوقف خواهد شد.
وکیل در اهواز و وکلای موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید متشکل از بهترین وکیل کیفری . حقوقی و خانواده که هم تخصص فراوانی در زمینه انوع دعاوی داشته و هم به واسطه به نتیجه رساندن صدها پرونده در این زمینه تجربه بالا و ارزشمندی دارند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت خدمات حقوقی ما، با موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید تماس بگیرید. تیم حرفهای ما آماده پاسخگویی به سوالات شما و ارائه راهنماییهای لازم است.”
