نفقه معوقه و مجازات عدم پرداخت نفقه چیست ؟

در قوانین بسیاری از کشورها، از جمله ایران، ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه توسط مرد به دو روش حقوقی و کیفری پیش‌بینی شده است. 

ضمانت اجرای حقوقی عدم پرداخت نفقه زن : در بسیاری از قوانین مدنی، شامل قوانین ایران، زنان حق دارند در صورت عدم پرداخت نفقه توسط شوهر، به دادگاه رجوع کنند و درخواست مطالبه نفقه را ارائه دهند. بر اساس ماده 1111 قانون مدنی کشور دادگاه می‌تواند میزان نفقه را تعیین کرده و شوهر را به پرداخت نفقه محکوم کند.

 همچنین، بر اساس ماده 1129 قانون مدنی، اگر شوهر به پرداخت نفقه اجتناب کند و امکان اجرای حکم وجود نداشته باشد، زن می‌تواند درخواست طلاق را به دادگاه تقدیم کند و دادگاه می‌تواند شوهر را به اجبار طلاق محکوم کند. 

بنابراین، با توجه به این قوانین، ضمانت اجرای حقوقی عدم پرداخت نفقه توسط شوهر به این صورت است که زن می‌تواند از طریق دادگاه‌های حقوقی درخواست مطالبه نفقه را ارائه داده و در صورت تأیید محکمه، مرد موظف به پرداخت نفقه به زن خواهد بود.

 همچنین، اگر مرد به هر دلیلی قادر به پرداخت نفقه نباشد، زن حق طلاق را خواهد داشت.

ضمانت اجرای کیفری عدم پرداخت نفقه زن : علاوه بر ضمانت اجرای حقوقی، عدم پرداخت نفقه می‌تواند موجب مجازات کیفری شود.

 ماده 53 قانون حمایت خانواده که در قانون ایران وجود دارد، تعیین می‌کند که هر شخصی که توان مالی لازم برای پرداخت نفقه همسر خود را دارا باشد و از تأدیه نفقه به همسر خود یا سایر اشخاص واجب‌النفقه امتناع کند، به مجازات حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌شود.

 در صورتی که شخصی از این شرایط مستثنی شود، می‌تواند با شکایت شخصی خصوصی، تعقیب کیفری را آغاز کند. اگر شاکی از شکایت خود عقب نشینی کند، تعقیب جزایی یا اجرای مجازات متوقف خواهد شد. بنابراین، قانون به صورت کیفری نیز بر خلاف کسانی که وظیفه پرداخت نفقه را بر عهده دارند، برخورد می‌کند. ترک انفاق نامیده می‌شود و مجازات آن حبس است.

 در چنین جرمی، برای اینکه فردی به دلیل عدم پرداخت نفقه مجازات ببیند، باید شرایط و موقعیتی را داشته باشد که اگر با این شرایط و موقعیت مناسب به پرداخت نفقه امتناع کند و یا اثبات شود که زن از او تمکین کرده است. 

در این صورت، قانون به او مجازات حبس از 6 ماه تا دو سال تعیین می‌کند. مهم‌ترین نکته این است که اگر مرد ثابت کند زن از او تمکین نکرده است، او نه تنها مجازاتی دریافت نخواهد کرد، بلکه همچنین او از تعهد پرداخت نفقه به زن معاف خواهد بود، زیرا شرط ثبوت و تعلق نفقه به تمکین زن وابسته است.