پدیده طلاق در هر جامعه ای به جهت اینکه باعث از بین بردن بنیان و نهاد خانواده می گردد امری کاملاً مذموم و ناپسند است و هزینه های روحی و روانی جبران ناپذیری بر جامعه و خانواده خواهد داشت.
برای دریافت مشاوره تخصصی در حوزه خانواده و همچنین دریافت اطلاعات دقیق تر توصیه میشود با وکیل طلاق در اهواز و وکلای متخصص موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید مشورت کنید.
در بیشتر کشورها، طلاق مستلزم دریافت حکم و اجازه از دادگاه یا مرجع دیگری در یک روند قانونی است که ممکن است شامل مسائل مربوط به توزیع و تقسیم اموال، حضانت فرزند، نفقه (حمایت از همسر)، ملاقات و دسترسی به کودک، زمان ملاقات والدین، حمایت از کودک، تقسیم بدهی و غیره باشد اما باید دانست که طلاق آخرین راه حل برای حل مشکلات زندگی مشترک نیست و چه بسا زوجین پس از واقعه طلاق و احساس تنهایی و دیدن آثار مخرب آن بر روحیه فرزندان متوجه اشتباه خود شوند.
موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید بر آن است تا در یادداشتی به علل و عوامل موثر در وقوع طلاق در جامعه اسلامی بپردازد.
بررسی معنایی طلاق
طبق ماده ۱۱۳۹ طلاق به معنای انحلال عقد دائم طبق شرایط و مقدمات خاص از طرف خود و یا نماینده (وکیل) او است؛ بنابراین میتوان گفت که طلاق مختص عقد دائم است و فسخ عقد موقت (متعه) از راه بذل یا پایان انقضای مدت آن انجام میشود. طبق ماهیت حقوقی، طلاق اقدامی است که از طرف مرد و یا نماینده او اتفاق میافتد.
بعضی از محققان معتقدند که «اختیار فسخ ازدواج به صورت طبیعی به دست مرد است». بر طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی «مرد هر زمان که بخواهد میتوان همسر خود را طلاق بدهد».
بر اساس قوانین کشور ایران، طلاق جزو اختیارات مرد به شمار میرود و فقط در یک سری موارد ویژه زن حق تقاضای طلاق دارد که در این صورت طلاق قضایی (طلاق غیابی) نامیده میشود.
لطفاً توجه داشته باشید که مشاوره حقوقی نیازمند بررسی جزئیات و شرایط حسب مورد است.
پیشنهاد میکنم در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر، با وکیل در اهواز یا وکلای متخصص موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید مشورت کنید.
بیشتر بخوانید : مراحل طلاق توافقی
شرایط طلاق طبق قوانین ایران
در مقررات ایران برای جدایی زوجین راههایی پیشبینی شده است، زوجین میتوانند با وجود شرایطی از هم جدا شوند. طبق شرایط قید شده در قانون مدنی ایران، زوج میتواند از همسرش جدا شود و همچنین زوجه نیز میتواند چنانچه دارای شرایط مذکور در قانون باشد، از همسرش طلاق بگیرد.
شرایط تقسیم اموال بعد از طلاق نیز در این قوانین گنجانده شده است.
طلاق در ایران
- طلاق از طرف مرد
بر اساس ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی زوج هر وقت که بخواهد میتواند همسر خود را طلاق بدهد، امّا این ماده قانون مدنی در سال ۹۱ تغییراتی داشته است و بر اساس آن زوج باید با رعایت شرایطی خاص که در همین قانون درج شده است، به دادگاه مراجعه کند و درخواست طلاق کند.
برای این امر و بعد از تنظیم درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق، قاضی پرونده ابتدا جلسهای تشکیل خواهد کرد تا با این کار میان زوجین سازش ایجاد کند و اگر در این مورد به نتیجه نرسید زوجین را مجبور میکند که جهت حل اختلافات خود داورانی تعیین نمایند و داوران منتخب باید در مدت معلوم از طرف دادگاه یکی دو جلسه برای رفع اختلاف تشکیل دهند.
در صورتی که صلح برقرار نشود، گواهی عدم امکان سازش صادر میشود و صیغه طلاق جاری خواهد شد.
- طلاق از طرف زن
طبق قوانین ایران طلاق از طرف زن نیز میتواند انجام شود. براساس تبصره متمم ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، زن نیز قادر است با وجود شرایط بیان شده در مواد ۱۱۱۹، ۱۱۲۹ و ۱۱۳۰ این قانون و با مراجعه به دادگاه، برای تنظیم تقاضای طلاق اقدام کند.
بیشتر بخوانید : علل طلاق و بررسی انها
- موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید آماده ارائه مشاوره تخصصی برای زوجین می باشد.
طبق ماده ۱۱۱۹ قانون مدنی میتوان گفت که چنانچه یکی از شروط ضمن عقد ازدواج محقق شده باشد، زن از سوی او وکالت دارد که طلاق خود را به انجام برساند؛ البته این شروط هم نباید با ماهیت اصلی عقد نکاح مغایرت داشته باشند، همچنین زن نیز باید استحقاق داشتن این شروط را در دادگاه ثابت نماید و پس از آن حکم جدایی را دریافت کند؛ بنابراین میتوان گفت که نخستین مرحله برای گرفتن طلاق از سوی زن، داشتن وکالت طلاق است. در ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی راه دوم قید شده است و بر اساس آن چنانچه مرد از پرداخت نفقه به زوجه امتناع کند، یا شرایط طوری باشد که قانون نتواند او را ملزم به پرداخت نفقه کند و یا به طور کلی زوج استطاعت پرداخت نفقه به همسر خود را نداشته باشد، زوجه میتواند درخواست طلاق بدهد و دادگاه نیز مرد را ملزم میکند که این کار را انجام دهد.
در ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی راه سوم از راههای جدایی از سوی زن نیز قید شده است. بر اساس این ماده قانون، در صورتی که تداوم زندگی مشترک موجب عُسر و حَرَج زوجه شود، او میتواند از طریق مراجعه به دادگاه درخواست طلاق بدهد، در صورتی که این شرایط در دادگاه اثبات شود، قاضی پرونده زوج را ملزم به طلاق میکند و چنانچه امکان این کار وجود نداشته باشد، دستور طلاق زن با اجازه و اختیار محکمه صادر میشود.
به طور کلی علتهای وقوع طلاق را به اینگونه میتوان شرح داد:
طلاق در ایران
- مشکلات و معضلات خانوادگی : برای پیشگیری از ایجاد مشکلات خانوادگی در خانواده زوجین که ممکن است یکی از علل طلاق آنها دخالتهای نابجای اطرافیان باشد، مرد باید مسائل را با پدر و مادر خود و همچنین زن نیز باید مسائل را با خانواده خود مطرح و بررسی کند.
- علل روحی و روانی : زندگی مشترک با کسی که از نظر روحی دچار زوال و تزلزل است نمیتواند دوامی داشته باشد و خیلی زود جدایی صورت میگیرد؛ بنابراین توجه به حالات روحی و روانی فرد مقابل و همچنین علایق او و ویژگیهای سلامت جسم و روان او بسیار مهم است و باید در نظر گرفته شود.
- علل مالی و اقتصادی : نظر به اینکه پرداخت مهریه از وظایف زوج بوده و زوجه هر زمان که بخواهد میتواند آن را مطالبه کند و حتی برای مواردی هم زوجه مسئولیتهای همسرداری خود را به جا نمیآورد، طبق ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی میتواند بر اساس حق حبس خود مهریه را مطالبه نماید.
- علل اخلاقی و اجتماعی : یکی از عواملی که موجبات جدایی زوجین را فراهم میکند، سوءظن است که یکی از زوجین نسبت به دیگری دارد و در چنین مواردی فرد مقابل برای جلوگیری از ایجاد اختلاف به دروغ متوسل میشود و یا اینکه بر اساس سطح فرهنگی برخی جوامع عدهای از زنان با ظاهری زننده در اجتماع ظاهر شوند. همچنین در برخی از خانوادهها ممکن است زن به خاطر رقابت با دوستان و اقوام خود همسرش را تحت فشار قرار دهد تا به امکاناتی دست یابد که دوستانشان دارند! حتی گاهی ممکن است همسر خود را تهدید به جدایی کند که اگر امکانات مد نظر را برای وی تأمین نکند از او طلاق خواهد گرفت
انواع طلاق در ایران
بر اساس ماده ۱۱۴۳ قانون مدنی ایران، طلاق دو نوع است: طلاق رجعی، طلاق بائن.
طلاق رجعی نوعی از طلاق است که در مدت عده، مرد میتواند رجوع کند.
منظور از عده : عده یعنی مدت زمانی که تا به پایان نرسد، زنی که از همسرش جدا شده است نمیتواند به عقد مرد دیگری درآید. رجوع: حق رجوع در طلاق رجعی به این معنا است که مرد در مدت عده بدون نیاز به عقد مجدد میتواند به همسر خود برگردد و رابطه زناشویی را آغاز کند. البته در این مورد باید اثبات شود که مرد واقعاً قصد رجوع دارد و نمیخواهد از زن مطلقه سوءاستفاده نماید. طلاق بائن طلاق بائن یعنی این که مرد در مدت عده طلاق بائن، حق رجوع به همسر را ندارد. پس رابطه زناشویی پس از طلاق بائن قطع میشود و به محض جاری شدن صیغه طلاق، زوجین به هم نامحرم میشوند، اگر یکی از زوجین فوت شود طرف مقابل وارث او نخواهد بود و چنانچه مرد قصد داشته باشد به همسر خود دوباره زندگی کند باید صیغه عقد جدید جاری شود.
شرایط تحقق طلاق بائن
موارد زیر بر اساس ماده ۱۱۴۵ قانون مدنی برای طلاق بائن قید شده است:
• طلاق پیش از رابطه زناشویی (طلاق باکره)
• طلاق زن یائسه
• طلاق خلع و مُبارات طلاق خلع طلاق خلع به آن معنی است که زن به دلیل نفرتی که از شوهر خود دارد تمایل دارد حتی مالی به او بدهد و در ازای بخشش آن مال از وی طلاق بگیرد.
این مال میتواند عین مهریه، یا معادل آن، کمتر و یا حتی بیشتر از آن باشد
طلاق مُبارات در طلاق مُبارات تنفر از طرف هر دو شخص است یعنی زن و مرد هر دو از یکدیگر نفرت دارند؛ تا حدی که ادامه زندگی مشترک برای هر دو نفر غیرقابل تحمل است.
در طلاق مُبارات هم مانند طلاق خلع، زن مقداری از مهریه را میبخشد. اما این بخشش نمیتواند از مقدار اصلی مهریه بیشتر باشد، به این علت که مرد هم از زن خود نفرت دارد و تمایل به پایان این رابطه دارد.
لطفاً توجه داشته باشید که مشاوره حقوقی نیازمند بررسی جزئیات و شرایط حسب مورد است.
پیشنهاد میکنم در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر، با وکیل در اهواز یا وکلای متخصص موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید مشورت کنید.
طلاق از طرف مرد
قانون به مرد این اختیار را داده است که هر زمان که بخواهد بتواند همسر خود را طلاق بدهد و این جدایی نیازی به دلیل و توجیه منطقی هم ندارد، حتی در صورتی که مرد برای طلاق مصمم باشد ولی زن مخالف باشد نیز دادگاه رأی طلاق را صادر میکند. اما ثبت طلاق به شرایط پرداخت حق و حقوق زن موکول خواهد شد. طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی کشور، زوج ضمن رعایت شرایط قانونی مربوطه، دادخواست طلاق را تسلیم دادگاه نماید. همچنین بر اساس ماده ۲۹ ماده حمایت خانواده، قاضی پرونده باید در زمان صدور رأی طلاق، حق و حقوق زوجه (مالی و غیر مالی) را مشخص کند.
طلاق به درخواست زن
از آنجا که طلاق جز حقوق و اختیارات مرد است، در موارد تکلیف درخواست طلاق از طرف زن در صورت مخالفت مرد، زن باید دلایل محکمی برای تصمیم خود به دادگاه ارائه دهد و یا اینکه به یکی از شروط قید شده در سند ازدواج اشاره کند و آن را اثبات نماید. این پروسه برای زن ممکن است طولانی باشد چون باید با دلیل و مدرک ثابت کند که زندگی مشترک برای او غیر قابل تحمل است و او در عسر و حرج است.
راههای موثر در کاهش آمار طلاق
اکثریت قریب به اتفاق ازدواجهای منتهی به طلاق، به خاطر عدم آشنایی کافی زوجین نسبت به یکدیگر است. توصیه میشود زن و مرد پیش از ازدواج بیشتر یکدیگر را بشناسند و نسبت به مسائل زندگی مشترک به رضایت و توافق برسند.
مشاوره ازدواج و طلاق، ارجاع زوجین به مراکز مشاوره: یکی از کارهای مفید برای کاهش اختلافات در زندگی مشترک این است که زوجین پیش از ازدواج در مراکز آموزشی و با شرکت در جلسات مشاوره، آزمونهای سنجش مرتبط با زندگی مشترک را انجام دهند و در مجموع نسبت به وظایف و مسئولیتهای زناشویی آگاهتر شوند. آنچه در اینجا اهمیت دارد این است که در این مراکز از کمک و همیاری افراد متخصص و باتجربه بهره گرفته شود تا آنها بتوانند بهترین خدمات را به زوجین ارائه دهند
بر اساس قانون نظام روانشناسی و مشاوره که در سال ۱۳۸۲ به تصویب رسیده است، مشاورین در این مراکز باید دارای پروانه مشاوره و روانشناسی باشند.
جدیدترین آمار طلاق در ایران
طلاق یک فرآیند حساس است و ما درک عمیقی از این واقعیت داریم. با مشاوره وکلای ما، میتوانید با اطمینان و آرامش به روند طلاق خود ادامه دهید. تماس بگیرید و یک جلسه مشاوره را ترتیب دهید تا درباره موضوعات شما بیشتر بدانیم و به شما راهنمایی کنیم.
برای مشاوره ، میتوانید از وکیل در اهواز یا وکلای موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید مشورت بگیرید .