“ما در کنار شما در هر مرحله”
از مرحله تحقیقات اولیه تا دفاع در دادگاه، تیم وکلای ما همواره در کنار شما خواهد بود.
شما را راهنمایی میکنیم و همه تلاش خود را برای حفظ حقوق شما انجام میدهیم.
در فرآیند دادرسی، حضور طرفین در دادگاه و ارائه دفاعیات خود امری بسیار حائز اهمیت است.
اما در برخی موارد، شخصی که مورد دعوا قرار گرفته یا متهم است، امکان حضور در دادگاه یا ارسال لایحه دفاعی به دلایلی ندارد.
به عنوان مثال، ممکن است شخصی در حالت بیماری شدید، خارج از کشور یا در زندان باشد و نتواند در دادگاه حاضر شود. برای رسیدگی به اینگونه موارد، قوانین برخی امکانات را برای اعتراض و واخواهی از حکم غیابی صادر شده، در نظر گرفتهاند.
واخواهی به معنای تقاضای مجدد رسیدگی به پرونده و تجدیدنظر در حکم غیابی است. فرآیند واخواهی دارای مراحل و مقررات خاص خود است که با سایر روشهای اعتراض در دادگاه تفاوت دارد. در این مقاله، ابتدا به سوالاتی که درباره واخواهی وجود دارد پاسخ داده میشود.
سپس به بررسی مفهوم واخواهی علیه شما پرداخته میشود و در نهایت، تأثیرات واخواهی توضیح داده میشود.
اگر درباره واخواهی و نحوه انجام آن سؤال دارید، در این مقاله با ما همراه باشید.
واخواهی چیست؟
یکی از روشهای اعتراض به آراء دادگاهها و تجدیدنظر در حکمهایی که به صورت غیابی صادر شدهاند، واخواهی است. واخواهی به معنای اعتراض به حکم غیابی است.
برای درک دقیقتر مفهوم واخواهی، ابتدا باید حکم غیابی را تعریف کنیم.
حکم غیابی، حکمی است که در صورتی که یکی از طرفین دعوا حاضر نباشد و دادگاه در فرآیند رسیدگی به پرونده، به اطلاعات و مستندات موجود اکتفا کند، صادر میشود.
به عبارت دیگر، حکمی که در غیاب یکی از طرفین دادگاه صادر میشود و بر اساس دلایلی مانند عدم حضور، عدم ارسال لایحه دفاعی و غیره صورت میگیرد.
حکم غیابی یک تصمیم قابل اعتراض است و شخصی که مورد حکم قرار گرفته، میتواند با واخواهی از حکم غیابی، اعتراض خود را نسبت به حکم ارائه کند.
در فرآیند واخواهی، طرف متضرر از حکم غیابی میتواند درخواست تجدیدنظر در پرونده را مطرح کند، بر اساس دلایل و مستندات جدیدی که ممکن است در دسترس داشته باشد یا به طور کامل به دادگاه ارائه نکرده باشد.
در این فرآیند، دادگاه بررسی میکند که آیا شرایط لازم برای صدور یک حکم غیابی موجود بوده است و آیا مواد و اطلاعات جدیدی که توسط طرف واخواهیکننده ارائه شده، میتواند تأثیری بر حکم قبلی داشته باشد.
اگر دادگاه موافقت کند، میتواند حکم را تجدیدنظر کند و تغییری در آن ایجاد کند. اعتراض به حکم غیابی و واخواهی از آن، یکی از حقوق طرفین در فرآیند دادرسی است تا از فرصت برابری و دسترسی به دادگاه برخوردار شوند و در صورت عدم حضور قادر به دفاع خود باشند.
لطفاً توجه داشته باشید که مشاوره حقوقی نیازمند بررسی جزئیات و شرایط حسب مورد است.
پیشنهاد میکنم در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر، با وکیل در اهواز یا وکلای متخصص موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید مشورت کنید.
ماده 303 قانون آیین دادرسی مدنی شرایطی را برای تشخیص حکم غیابی از حکم حضوری تعریف میکند. بر اساس این ماده، یک حکم به عنوان حکم غیابی تلقی میشود در صورتی که شرایط زیر برقرار باشند:
خوانده، وکیل یا قائم مقام او در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشده باشند. هیچ یک از خوانده، وکیل یا قائم مقام او لایحهای را به دادگاه ارسال نکرده باشند. اخطاریه واقعی به خود خوانده تحویل داده نشده باشد. بنابراین، اگر هر یک از این سه شرط برقرار باشد، میتوان حکم را به عنوان حکم غیابی در نظر گرفت.
این بدان معناست که دادگاه در حالت غیابی، بدون حضور فیزیکی خوانده، وکیل یا قائم مقام او، به تصمیمگیری پرداخته است و بر اساس اطلاعات و مستندات موجود در دسترس، حکم صادر کرده است.
به طور خلاصه، برای تشخیص حکم غیابی، باید صحت سه شرط ذکر شده در ماده 303 را بررسی کنید و اگر هر یک از این شرایط برقرار باشد، حکم را به عنوان حکم غیابی تلقی کنید.
واخواهی چگونه انجام می شود؟
بر اساس ماده 305 قانون آیین دادرسی مدنی ” محکوم علیه غایب، حق دارد، به حکم غیابی اعتراض نماید. این اعتراض، واخواهی نامیده می شود. دادخواست واخواهی، در دادگاه صادر کننده حکم غیابی، قابل رسیدگی است “.
اولین قدم برای واخواهی، مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و ثبت و تنظیم دادخواست واخواهی است. بعد از تکمیل دادخواست واخواهی، دفاتر خدمات قضایی، دادخواست مذکور را به دادگاه صادر کننده حکم غیابی، ارجاع می دهند.
در صورتی که این دادخواست برای واخواهی کامل نباشد، مدیر دفتر دادگاه، اخطار رفع نقص صادر می کند. پس از آن ، وقت رسیدگی، تعیین شده و به طرفین ابلاغ می شود.
به موجب ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی و 406 قانون آیین دادرسی کیفری، مهلت واخواهی کردن برای اشخاصی که مقیم ایران هستند، بیست روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور، دو ماه از تاریخ ابلاغ حکم غیابی به آنها است.
اما نکته مهمی که در ارتباط با نحوه واخواهی کردن از احکم غیابی صادر شده توسط دادگاه ها وجود دارد ، آن است که اعتراض واخواهی، در همان دادگاهی که حکم غیابی را صادر کرده است، مورد رسیدگی قرار می گیرد و احتمال دارد که دادگاه صادر کننده رای، از رای پیشین خود بازگشته و حکم دیگری صادر کند.
در صورتی که حکم غیابی از دادگاه بدوی صادر شود، مرجع تقدیم دادخواست واخواهی نیز دادگاه بدوی است.
این به معنی آن است که اگر در مرحله تجدیدنظر، حکم غیابی صادر شود، معترض باید به همین دادگاه برای ثبت اعتراض واخواهی خود مراجعه کند.
همچنین، در خصوص واخواهی کیفری، ماده 407 قانون آیین دادرسی کیفری مشخص میکند که پس از واخواهی، دادگاه با تعیین وقت رسیدگی، طرفین را دعوت میکند و پس از بررسی ادله و دفاعیات واخواه، تصمیم مقتضی را اتخاذ میکند.
عدم حضور طرفین یا هر یک از آنها نمیتواند مانع رسیدگی شود. بنابراین، در صورت واخواهی کیفری، دادگاه مربوطه بر اساس ماده 407 قانون آیین دادرسی کیفری، وظیفه برگزاری جلسه رسیدگی و بررسی ادله و دفاعیات را دارد، حتی در صورت عدم حضور طرفین یا هر یک از آنها.
بیشتر بخوانید : عاقله کیست ؟؟ وظایف و مسئولیت ها
آثار واخواهی چیست
واخواهی از طرق عادی شکایت از رای دادگاه است و در صورت قبول دادگاه، باعث نقض رای میشود. این موضوع در مادههای 306 و 307 قانون آیین دادرسی مدنی تنظیم شده است.
با توجه به ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی، اگر دادگاه معترض را موجه تشخیص دهد، دادخواست واخواهی را قبول کرده و اجرای حکم را متوقف میکند.
همچنین، بر اساس ماده 307 قانون آیین دادرسی مدنی، اگر محکوم علیه غایب پس از اجرای حکم واخواهی کند و در رسیدگی بعدی رای به نفع او صادر شود، خواهان ملزم به جبران خسارت ناشی از اجرای حکم اولیه به واخواه میباشد. به عبارت دیگر، اگر رای صادر شده به نفع محکوم علیه در نتیجه واخواهی، رای نخستین باشد، خواهان باید خساراتی مانند هزینه وکیل و دفاع را به نفع محکوم علیه جبران کند.
از این رو، اثرات واخواهی شامل نقض رای و توقف اجرای حکم در صورت قبول دادگاه، و همچنین جبران خسارت برای خواهان در صورت صدور رای به نفع محکوم علیه در واخواهی است.