با سابقه‌ای قوی در زمینه حقوق جزایی، مدنی و تجاری، ما به شما خدمات حقوقی با کیفیت بالا و راهکارهای قانونی مؤثر ارائه می‌دهیم. نگرانی‌های شما را بشنویم، مسائلتان را تجزیه و تحلیل کنیم و بهترین راه حل‌های قانونی را برای شما پیدا کنیم.
در صورتی که سند قولنامه موجود نباشد یا قابل استناد نباشد، مالک می تواند با استفاده از شهادت شهود، مالکیت خود را اثبات کند. شهود باید افرادی مطلع و قابل اعتماد باشند که از جزئیات معامله و انتقال مالکیت آگاهی داشته باشند. شهادت شهود باید کامل، مستدل و قابل اعتماد باشد تا بتواند به عنوان مدرک پذیرفته شود.
چگونگی اثبات مالکیت با قولنامه
طبق ماده 30 قانون مدنی، مالک حق همه گونه تصرف و انتفاع بر اموال خود دارد، مگر در مواردی که قانون استثنا کرده باشد.
در مواردی که دیگران ادعایی بر مالکیت شخص داشته باشند، برای دفاع از حقوق خود و اثبات مالکیت، مالک باید به ارائه دلایل و مدارک اثبات مالکیت بپردازد.
انواع قولنامه
یکی از این مدارک، قولنامه است که به دو صورت قولنامه دستی و قولنامه محضری تنظیم می شود:
قولنامه دستی: قولنامه ای است که طرفین آن را به صورت دستنوشته تهیه و امضا می کنند.
قولنامه محضری: قولنامه ای است که طرفین آن را در دفاتر اسناد رسمی تنظیم و ثبت می کنند. این نوع قولنامه از اعتبار بیشتری برخوردار است.
قولنامه به عنوان یکی از مدارک اثبات مالکیت مورد استفاده قرار می گیرد و در صورت مورد چالش قرار گرفتن مالکیت، مالک می تواند به کمک آن، حقوق خود را به اثبات برساند.
البته سایر مدارک نیز ممکن است در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد. اسناد رسمی ثبت شده در دفاتر اسناد رسمی، مانند قولنامه های رسمی، اسناد رسمی محسوب می شوند.
طبق ماده 1292 قانون مدنی، تردید و انکار نسبت به این اسناد رسمی مسموع نیست، مگر اینکه فرد مدعی بتواند ثابت کند که سند رسمی مزبور جعلی بوده یا از اعتبار افتاده است.
قولنامه های دستی که به صورت دستنویس یا در فرم های چاپی بنگاه های امالک تنظیم می شوند، در حکم اسناد عادی هستند.
برای اثبات مالکیت با قولنامه دستی، دادگاه به سایر قرائن و مدارک مانند شهادت شهود، اماره تصرف، اقرار و سوگند نیز توجه خواهد کرد.
بنابراین، اثبات مالکیت با قولنامه محضری به تنهایی کافی است، اما برای اثبات مالکیت با قولنامه دستی، دادگاه به سایر دلایل نیز توجه خواهد کرد.
لطفاً توجه داشته باشید که مشاوره حقوقی نیازمند بررسی جزئیات و شرایط حسب مورد است.
پیشنهاد می‌کنم در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر، با وکیل در اهواز یا وکلای متخصص موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید مشورت کنید.
اثبات مالکیت با قولنامه توسط شهادت شهود
در موارد اثبات مالکیت با قولنامه دستی، دادگاه عالوه بر بررسی قولنامه، به سایر ادله از جمله شهادت شهود نیز توجه می‌کند.
برای آنکه شهادت شهود مورد پذیرش دادگاه قرار گیرد، شهود باید واجد شرایط خاصی باشند: بلوغ: شهود باید بالغ باشند، یعنی به سن قانونی رسیده باشند.
عقل: شهود باید دارای قوای ذهنی سالم و عاقل باشند.
عدالت: شهود باید عادل و با تقوا باشند، به این معنا که در زندگی شخصی و اجتماعی خود رفتاری درست و پسندیده داشته باشند.
ایمان: شهود باید مؤمن و متدین باشند.
طهارت: شهود نباید از گناهان کبیره مرتکب شده باشند.
همچنین، به موجب تبصره 2 ماده 1313 قانون مدنی، شهادت کسانی که نفع شخصی در موضوع دعوا دارند یا تکدی را شغل خود قرار داده‌اند، پذیرفته نخواهد شد.
دادگاه با در نظر گرفتن این شرایط در کنار سایر ادله و قرائن ارائه شده، نسبت به پذیرش یا عدم پذیرش شهادت شهود اقدام و درنهایت حکم خود را در مورد اثبات مالکیت صادر خواهد کرد.
براساس ماده 230 قانون آیین دادرسی مدنی، در دعاوی مالی نظیر اثبات مالکیت، گواهی حداقل دو مرد یا یک مرد و دو زن کافی است.
شهادت شاهدین باید بر اساس قطع و یقین باشد، نه شک و تردید. شهادت شاهدین باید مطابق با موضوع دعوی باشد.
اما اگر در لفظ با دعوی مخالف باشد ولی در معنی موافق یا کمتر از ادعا باشد، ایرادی ندارد. به طور خلاصه، در دعاوی مالی مانند اثبات مالکیت، گواهی حداقل دو مرد یا یک مرد و دو زن قابل پذیرش است و شهادت باید بر اساس اطمینان کامل و مطابق موضوع دعوی باشد.
مدارک لازم برای اثبات مالکیت با قولنامه دستی
اصل و کپی قولنامه دستی تنظیم شده میان خریدار و فروشنده در صورت استناد به اقرار، اصل اقرارنامه در صورت استناد به شهادت شهود، اصل استشهادیه در صورت انجام معامله در دفاتر اسناد رسمی، اصل سند تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی این مدارک باید به مرجع قضایی ارائه شوند تا ادعای مالکیت فرد بر مال موردنظر ثابت گردد.
ارائه این اسناد در کنار سایر دلایل و مستندات، به قاضی کمک خواهد کرد تا در خصوص مالکیت فرد بر مال مورد ادعا قضاوت نماید.
هر چه اشخاص مدارک و دلایل بیشتری برای اثبات مالکیت خود ارائه دهند، احتمال پذیرش ادعای مالکیت آنها توسط دادگاه نیز افزایش خواهد یافت.
بیشتر بخوانید : اذن در انتفاع چیست؟
اثبات مالکیت با کپی قولنامه
اثبات مالکیت با کپی قولنامه، بسته به شرایط هر پرونده متفاوت است و نمی توان برای آن یک حکم کلی صادر نمود.
در این خصوص باید نکات زیر را در نظر داشت: کپی قولنامه به تنهایی لزوماً دلیل کافی برای اثبات مالکیت نیست.
در بسیاری از موارد، دادگاه کپی قولنامه را به کارشناسی ارجاع می دهد تا نظر کارشناس در مورد اصالت و اعتبار آن اخذ شود. عوامل دیگری مانند وجود شاهد برای مدعی، پرداخت وجه به فروشنده، وجود پیرینت بانکی، مدت تصرف، هزینه های پرداختی و سایر قرائن می تواند در تصمیم گیری دادگاه موثر باشد. در نهایت، دادگاه با توجه به کلیه این عوامل و بررسی اوضاع و احوال هر پرونده به صورت موردی، نسبت به اثبات یا رد ادعای مالکیت با کپی قولنامه اقدام خواهد کرد.
بنابراین، برای اثبات مالکیت با کپی قولنامه، ارائه تمامی مدارک و قرائن مرتبط در پرونده ضروری است تا دادگاه بتواند با در نظر گرفتن کلیه این عوامل، رأی مقتضی را صادر نماید.
