“ما در کنار شما در هر مرحله”
از مرحله تحقیقات اولیه تا دفاع در دادگاه، تیم وکلای ما همواره در کنار شما خواهد بود.
شما را راهنمایی میکنیم و همه تلاش خود را برای حفظ حقوق شما انجام میدهیم.
با توجه به ماده 10 قانون مدنی : قراردادهای خصوصی بین افراد، مشروع و نافذ هستند مگر آنکه باصراحت مخالف قوانین باشند.
بنابراین، افراد متعهد به انجام تعهدات و تعهدات قراردادی خود هستند و در صورتی که یک طرف قرارداد، به انجام تعهداتش عدم انجام دهد، طرف دیگر میتواند از طریق راهکارهای حقوقی موجود در دستگاه قضایی، مانند اقامه دعوای حقوقی، اجرای تعهد را از طرف دیگر طلب کند.
شرایط مطالبه خسارت ناشی از عدم انجام تعهد
در مورد مطالبه خسارت ناشی از عدم انجام تعهد، اصولاً اگر یک طرف قرارداد تعهد خود را انجام ندهد و باعث خسارتی برای طرف دیگر شود، طرف متضرر میتواند خسارت را از طرف مقابل خواستار شود.
در برخی شرایط، وجود شرایط خاص میتواند شرط لازم برای مطالبه خسارت باشد.
این شرایط میتوانند عبارت باشند از:
گذشت زمان: در برخی موارد، وقتی که یک طرف قرارداد تعهد خود را انجام نمیدهد، طرف متضرر باید در مدت زمان مشخصی اقدام به مطالبه خسارت کند. در غیر این صورت، حق مطالبه خسارت ممکن است ضائع شود.
عدم اجرای قرارداد توسط طرف متعهد: برای مطالبه خسارت، اغلب باید ثابت شود که طرف متعهد به انجام تعهد خود نپرداخته است یا تعهدات را به طور کامل و یا به طور صحیح اجرا نکرده است.
وارد شدن ضرر: طرف متضرر باید ضرر و خسارت واقعی را که ناشی از عدم انجام تعهد توسط طرف دیگر است، ثابت کند. این ضرر میتواند شامل خسارت مالی، خسارت احتمالی یا خسارت غیرمالی باشد.
قرارداد یا عرف: شرایط و مقررات مربوط به مطالبه خسارت ممکن است در قرارداد خود تعیین شده باشد. همچنین، در برخی حالات، عرف میتواند نقشی در تعیین مطالبه خسارت داشته باشد.
مهم است بدانید که قوانین و شرایط مربوط به مطالبه خسارتمنقضی شدن و محدودیتهای دیگری ممکن است بسته به قوانین و مقررات مربوطه در هر جامعه و سیستم حقوقی متفاوت باشد.
بنابراین، بهتر است در صورت نیاز به مطالعه دقیقتر در مورد مطالبه خسارت و شرایط آن، با مشاور حقوقی یا وکیل خود مشورت کنید تا به شما راهنمایی کنند و مطابق با قوانین و مقررات جاری در جامعه خاص شما عمل کنید.
لطفاً توجه داشته باشید که مشاوره حقوقی نیازمند بررسی جزئیات و شرایط حسب مورد است.
پیشنهاد میکنم در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر، با وکیل در اهواز یا وکلای متخصص موسسه حقوقی داوری دادگران عدالتخواه امید مشورت کنید.
گذشتن زمان انجام تعهد
با توجه به شرایط قرارداد، طرفان میتوانند زمان مشخصی را برای انجام تعهدات تعیین کنند.
این زمان میتواند یک تاریخ خاص باشد، مانند تاریخ تحویل کالا، یا یک مدت زمان مشخص مانند چند روز یا چند ماه.
اگر طرفی در قرارداد خود به انجام تعهداتش در مدت مشخص شده در قرارداد عمل نکند و زمان به پایان برسد، آن طرف به عدم انجام تعهدات متعهد شده است.
در این صورت، طرف متضرر میتواند بدون نیاز به اثبات دیگری، خسارت ناشی از عدم انجام تعهد را مطالبه کند.
به عنوان مثال، فرض کنید در یک قرارداد خرید و فروش، فروشنده متعهد شده است که کالا را در تاریخ 1 مهر به خریدار تحویل دهد.
اگر فروشنده تعهد خود را به تحویل کالا در تاریخ مشخص شده عمل نکند و مدت زمان مشخص شده به پایان برسد، خریدار میتواند بدون نیاز به اثبات دیگری، خسارت ناشی از عدم انجام تعهد را مطالبه کند.
عدم انجام تعهد توسط متعهد
شرط دوم برای مطالبه خسارت ناشی از عدم انجام تعهد توسط متعهد، به این معنا است که عدم انجام تعهد توسط متعهد به صورت عمدی و عامدانه اتفاق افتاده است.
به عبارت دیگر، متعهد با اراده خود از انجام تعهد خودداری کرده است.
حائز اهمیت است که تفاوتی بین مواردی که باعث عدم انجام تعهد میشوند، وجود دارد. مواردی که به علت عوامل خارج از اراده متعهد اتفاق میافتند و اجرای قرارداد را غیرممکن میسازند، به عنوان مثال به دلیل یک تصادف، نیاز به مسئولیت قراردادی ندارند.
در این موارد، طرف متضرر نمیتواند خسارت ناشی از عدم انجام تعهد را مطالبه کند. اما در صورتی که عدم انجام تعهد به صورت عمدی و عامدانه اتفاق افتاده باشد، متعهد مسئولیت قراردادی را نقض کرده است و طرف متضرر میتواند خسارت ناشی از عدم انجام تعهد را مطالبه کند.
برای مثال، اگر فروشنده به عمد از ارسال کالا به خریدار خودداری کند، خریدار میتواند خسارت ناشی از عدم انجام تعهد را از فروشنده مطالبه کند.
به طور کلی، عدم انجام تعهد توسط متعهد به صورت عمدی و عامدانه باید ثابت شود تا طرف متضرر بتواند خسارت ناشی از آن را مطالبه کند.
مطلب مرتبط : مطالبه وجه التزام
مطالبه خسارت ناشی از عدم انجام تعهد
برای مطالبه خسارت ناشی از عدم انجام تعهد و مسئولیت قراردادی، وجود ضرر برای طرف متضرر بسیار حائز اهمیت است.
طرف متضرر باید بتواند ثابت کند که عدم انجام تعهد یا تاخیر در انجام تعهد توسط متعهد، به وی ضرر وارد کرده است.
مطالبه خسارت ناشی از عدم انجام تعهد
برای مطالبه خسارت ناشی از عدم انجام تعهد و مسئولیت قراردادی، وجود ضرر برای طرف متضرر بسیار حائز اهمیت است.
طرف متضرر باید بتواند ثابت کند که عدم انجام تعهد یا تاخیر در انجام تعهد توسط متعهد، به وی ضرر وارد کرده است.
ضرر میتواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از عدم انجام تعهد باشد.
ضرر مستقیم یعنی چه ؟
ضرر مستقیم به معنای ضرری است که مستقیماً و به طور مستقیم ناشی از عدم انجام تعهد رخ داده است، به عنوان مثال، اگر یک شرکت تولید کننده نتواند به موقع کالا را تحویل دهد و این موضوع باعث بروز ضرر مالی برای خریدار شود، ضرر مستقیم به حساب میآید.
ضرر غیر مستقیم یعنی چه ؟
ضرر غیرمستقیم به معنای ضرری است که ناشی از عدم انجام تعهد به صورت غیرمستقیم و در نتیجه فرآیندهای مرتبط با قرارداد رخ میدهد، به عنوان مثال، اگر تاخیر در انجام تعهد توسط یک شرکت ساختمانی باعث تأخیر در پروژه ساخت و ساز شود و هزینههای اضافی برای طرف متضرر به وجود آید، ضرر غیرمستقیم به حساب میآید.
در هر صورت، طرف متضرر باید بتواند ارتباط علت و معلولی مستقیم بین عدم انجام تعهد و وقوع ضرر را به طور قانونی ثابت کند.
در صورتی که این ارتباط مستقیم وجود داشته باشد، طرف متضرر میتواند خسارت ناشی از عدم انجام تعهد را مطالبه کند.
جبران خسارت
جبران خسارت به موجب قرارداد، عرف یا قانون لازم است. در بسیاری از حالات، جبران خسارت ناشی از عدم انجام تعهد توسط یک طرف در قرارداد، بر اساس مفاد خود قرارداد و تعهدات مشخص شده در آن انجام میشود.
در قانون مدنی، به طور واضح مشخص شده است که در صورتی که یک طرف قرارداد، عمداً از انجام تعهد خودداری کند و از این راه، ضرری به طرف دیگر قرارداد وارد آورد، مسئول جبران آن خسارت میباشد.
این امر در ماده 221 قانون مدنی ایران ذکر شده است و به عنوان یک اصل عام قابل اعتماد در قوانین مربوط به قراردادها استفاده میشود.
همچنین، در عرف نیز جبران خسارت به موجب قرارداد بسیار پذیرفته شده است. این به این معنی است که حتی در صورتی که قانون این موضوع را ذکر نکند، باز هم طرفان قرارداد میتوانند انتظار داشته باشند که در صورت عدم انجام تعهد، خسارتهای ناشی از آن جبران شود.
در عمل، طرفین قرارداد میتوانند شرط جبران خسارت را در متن قرارداد ذکر کنند. با این کار، آنها میتوانند پیشاپیش از حقوق خود در صورت وقوع عدم انجام تعهد، محافظت کنند و مراتب جبران خسارت را به صورت دقیق تعیین کنند.
از طرف دیگر، اگر قرارداد شرایط خاصی درباره جبران خسارت نداشته باشد و عرف و قانون نیز این موضوع را پوشش ندهند، ممکن است مشکلاتی در اثبات و جبران خسارت به وجود آید.
در این صورت، مراجع قضایی معمولاً بر اساس اصول عدالت و شایستگی، موارد خسارت را بررسی و تصمیم میگیرند.
بنابراین، جبران خسارت به موجب قرارداد، عرف یا قانون لازم است و بهتر است طرفین قرارداد در متن قرارداد شرایط جبران خسارت را صراحتاً ذکر کنند تا ابهامات در آینده به وجود نیاید.